Ο Φάνης Κατέχος, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Πολυδραστικής Ομάδας Τέχνης Fabrica Athens, μιλάει στο theatermag για τις δράσεις της ομάδας εν μέσω του υποχρεωτικού εγκλεισμού. Συνεχίζεται το δεύτερο μέρος της δράσης SabarBar, οι διαδικτυακές συναντήσεις – μαθήματα σε σωφρονιστικά καταστήματα και πολλά.
Θα θέλατε να μας πείτε για την Ομάδα Τέχνης Fabrica Athens;
H Fabrica Athens είναι ένας ανεξάρτητος αυτοδιαχειριζόμενος Θεατρικός Οργανισμός που προσπαθούσε, προσπαθεί και θα προσπαθεί να πάρει την τέχνη στα χέρια του. Να της φερθεί με φροντίδα, να την σεβαστεί, να δημιουργήσει συνθήκες για την ίδια την ομάδα, αλλά και για άλλους ανεξάρτητους καλλιτέχνες να κάνουν τα όνειρα τους πραγματικότητα. Μας ενδιαφέρει να ερευνούμε και να φτάνουμε στη ρίζα των πηγών της τέχνης και να δημιουργούμε πρόσφορα εδάφη έμπνευσης και δημιουργίας. Η ομάδα έχει κοινωνική υπόσταση και μέσα από την τέχνη της θέλει να δίνει κοινωνικές λύσεις. Η Fabrica Athens είναι ένα ζωντανό κύτταρο που αλλάζει συνεχώς μορφή ανάλογα με την εποχή, τις καταστάσεις και τους ανθρώπους με τις ενέργειες που φέρουν ανά περίοδο.
Παρά τη συνθήκη του lockdown, πώς μπορούν οι καλλιτέχνες και ο κόσμος να είναι δημιουργικοί;
Η δημιουργικότητα είναι μια εσωτερική διεργασία που πολλές φορές έχει εξωτερικό αντίκτυπο. Ένα γλυπτό, ένα ποίημα, ένα τραγούδι, μέχρι το πώς μαγειρεύω ή φτιάχνω το σπίτι μου. Πολλές φορές ο άνθρωπος όταν πιέζεται από διάφορες συνθήκες η ανάγκη του για έκφραση και δημιουργία διογκώνεται. Ίσως να είναι μια εσωτερική κραυγή που προσπαθεί να εξωτερικευτεί για να μην εκραγεί. Οπότε, εάν δεν είναι αυτή περίοδος να δημιουργήσουμε, πότε είναι;
Με τι ασχολείστε αυτή την περίοδο;
Οι δράσεις που ετοιμάζουμε είναι ποικίλες και ευχόμαστε να καταφέρουμε να τις πραγματοποιήσουμε. Αρχικά, συνεχίζεται η δεύτερη φάση της δράσης Sabarbar που υλοποιούμε παρέα με την ομάδα Όχι Παίζουμε – Urban Project και άλλους ανεξάρτητους συνεργάτες. Σε αυτό το στάδιο θα πραγματοποιηθεί ένα δωρεάν για το κοινό σεμινάριο συγγραφής τραγουδιών. Παράλληλα, συνεχίζουμε με τον Στάθη Γράψα τις διαδικτυακές συναντήσεις – μαθήματα σε σωφρονιστικά καταστήματα. Ότι έχουμε την ευκαιρία να διατηρούμε αυτήν τη σχέση με τους κρατουμένους, πιστεύουμε ότι είναι σπουδαίο και για τις δύο πλευρές.
Είναι σημαντική η διατήρηση του νήματος, διότι φανταστείτε ότι αυτήν τη στιγμή στα σωφρονιστικά ιδρύματα δεν επιτρέπονται επισκεπτήρια. Οπότε, η συνέχιση των μαθημάτων δημιουργεί μια γέφυρα επικοινωνίας με την κοινωνία.
Τα μαθήματα που φιλοξενούσε η στέγη του Οργανισμού μας, ο Τεχνοχώρος Φάμπρικα, συνεχίζονται διαδικτυακά. Σύγχρονος ακροβατικός χορός, power stretching, shendao qigong, movement medicine και pilates – όπως συνεχίζει και η κλειστή ομάδα του εργαστηρίου «Θέατρο της Έρευνας» της Fabrica Athens.
Το Θέατρο της Έρευνας εξακολουθεί να ερευνά τρόπους θέατρο-παιδαγωγικούς που να ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα και τα γεγονότα. Επιπλέον, ολοκληρώνεται το ντοκιμαντέρ που δημιουργήθηκε πάνω στον τρόπο δουλειάς που ακολούθησε το «Θέατρο της Έρευνας» στην προηγούμενη καραντίνα. Το ντοκιμαντέρ το δημιούργησε η Αντριάνα Μαλτεζεάνου στο πλαίσιο της πρακτικής της άσκησης στον καλλιτεχνικό μας οργανισμό. Επίσης, μέσω των πρακτικών του Θεάτρου της Έρευνας, η performer και trainer του οργανισμού, Giovanna Michaliadi Sarti, συνεχίζει την έρευνα για τη δημιουργία της παράστασης – σπουδή «Ξανθή», η οποία ευελπιστούμε να παρουσιαστεί όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες. Ακόμα, δουλεύουμε μια εκπαιδευτική παράσταση με σαπουνόφουσκες (Bubble Performance), όπου πέρα από το παραστατικό κομμάτι θα υπάρχει ένα μέρος που θα μας ταξιδεύει στο επιστημονικό φαινόμενο της σαπουνόφουσκας.
Θα θέλατε να μας πείτε πως προέκυψε η ιδέα για τη δράση «SabarBar»;
Sabar είναι ένα είδος κάκτου, ενώ στα αραβικά συνδέεται με την έννοια της υπομονής. Θελήσαμε να εκφραστούμε από κοινού και να δημιουργήσουμε κάτι που να συνδέεται με τον δημόσιο χώρο της γειτονιάς των Εξαρχείων, που όμως να έχει διάρκεια στο χρόνο. Έτσι, γεννήθηκε το SabarBar, τον Μάρτιο του 2020, όταν στο πλαίσιο του προγράμματος Co-Athens/ Curing the Limbo του Δήμου Αθηναίων, 20 αθηναϊκές ομάδες από διάφορα πεδία συναντηθήκαμε με τους πρόσφυγες συμμετέχοντες του προγράμματος, με στόχο να δοκιμάσουμε στην πράξη μια πρωτότυπη ιδέα. Οι ντόπιοι κάτοικοι της πόλης και ενεργοί στο πεδίο των πολιτιστικών, αλλά και άλλων πρακτικών, να συνεργαστούμε ενεργά με τους νεοαφιχθέντες συγκατοίκους μας, προτείνοντας από κοινού ιδέες που μπορούν να κάνουν την πόλη μας καλύτερη. Εμείς για το SabarBar συνεργαζόμαστε στενά με το UrbanDig Project.
Ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου έως τώρα;
Παρ’ όλη τη δύσκολη συγκυρία που διανύουμε λόγω της καραντίνας, πάνω από 40 άτομα εκδήλωσαν ενδιαφέρον για το Διαδικτυακό Σεμινάριο Προφορικής Ιστορίας που πραγματοποιήσαμε. Σκοπός του συγκεκριμένου κύκλου εργαστηρίων ήταν η γνωριμία με τη μεθοδολογία της προφορικής ιστορίας: τη συλλογή και επεξεργασία των προφορικών μαρτυριών. Το σεμινάριο περιλάμβανε τέσσερις διαδικτυακές συναντήσεις 1½ ώρας και τουλάχιστον μία ζωντανή ή διαδικτυακή συνέντευξη που θα έπαιρνε η/ο κάθε συμμετέχουσα/συμμετέχων. Πραγματοποιήθηκε υπό την καθοδήγηση της Τασούλας Βερβενιώτη -ιστορικού με μεγάλη εμπειρία στην προφορική ιστορία- ενώ, ως διαδικασία, συντονίστηκε από το Γιώργο Σαχίνη. Τα άτομα που συμμετείχαν έδειξαν μεγάλη παρακίνηση και το υλικό προφορικών ιστοριών που συγκεντρώθηκε σαν παραδοτέο είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με την Τασούλα, δεν υστερούσε σε τίποτα από το αντίστοιχο «ζωντανών» σεμιναρίων Προφορικής Ιστορίας.
Ποιες άλλες δράσεις ετοιμάζετε;
Είμαστε στη φάση όπου οι αφηγήσεις των κατοίκων των Εξαρχείων, θα μετατραπούν σε τραγούδια. Έμπειροι στιχουργοί και συνθέτες, θα εμπνευστούν από το υλικό της Προφορικής Ιστορίας που έχει συγκεντρωθεί από τους συμμετέχοντες των εργαστηρίων με την Τασούλα Βερβενιώτη και θα γράψουν στίχους και μουσική, χτίζοντας σιγά σιγά τον «μουσικό χάρτη» της πόλης. Τα τραγούδια θα ανέβουν στην ανοιχτή πλατφόρμα troubadours.gr, μια εφαρμογή που έφτιαξαν οι UrbanDig Project με τους Alternative Tours of Athens, ενώ θα αποτελέσουν το έναυσμα και για ένα μουσικοθεατρικό δρώμενο που θα παρουσιαστεί στους δρόμους των Εξαρχείων, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Η δράση αποτελεί μέρος του co-Athens που υλοποιείται από το ευρωπαϊκό πιλοτικό πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων Curing the Limbo. Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ στο πλαίσιο του προγράμματος UIA.
Ποια είναι η ευχή σας για την περίοδο που διανύουμε;
Καλή αρχή στη νέα περίοδο που έρχεται. Να καταφέρουμε όλοι να αναγεννηθούμε από τις στάχτες μας, να αποτινάξουμε από τους ώμους μας παλτά που δεν μας ανήκουν και να προχωρήσουμε σε μια καινούργια σελίδα, που θα τη γεμίσουμε με όμορφα χρώματα αυτή τη φορά.