Και τώρα… – Puppetry Training Course
Η Πολυ-δραστική Ομάδα Τέχνης – Fabrica Athens και ο οργανισμός Mostar Friedensprojekt ολοκλήρωσαν το πρώτο Training Course Κουκλοθεάτρου για επαγγελματίες στον τομέα της Νεολαίας .
Η ανταλλαγή των Youth Workers έλαβε χώρα στο Βερολίνο και στην Αθήνα, με εντατικά εργαστήρια και την παρουσίαση μιας παράστασης κουκλοθεάτρου στο Θέατρο του Τεχνοχώρου Φάμπρικα – Fabrica Theater Stage.
Ο Eggert Hardten, ιδρυτής του οργανισμού Mostar Friedensprojekt και έμπειρος Youth Worker, μοιράζεται την εμπειρία του στο πρόγραμμα.
Και τώρα … Κουκλοθέατρo!
Όλα ξεκίνησαν, το Σεπτέμβριο του 2019 σε μια συνάντηση μας με την Silvana (κατασκευάστρια σκηνικών και κούκλων, εκπαιδεύτρια του προγράμματος) και την Elettra (μεταφράστρια, συντονίστρια του προγράμματος) στον κήπο του Τεχνοχώρου Φάμπρικα, στην Αθήνα. Μιλάμε για κουκλοθέατρο, δημιουργία κούκλας, παραμύθια, ανταλλαγές νέων. Κάποια στιγμή, η Silvana παίρνει κάποια σκουπίδια από το έδαφος και ένα μπουκάλι και δημιουργεί μία κούκλα από το πουθενά. Απίστευτο, μας κινεί αμέσως το ενδιαφέρον!
Και τώρα … πάμε γρήγορα στο Φεβρουάριο του 2020
Η ομάδα της Fabrica Athens, με 6 Έλληνες Youth Workers και καλλιτέχνες επισκέπτεται τον Οργανισμό μας, Mostar Friedensprojekt (και πως άραγε προφέρεται το Friedensprojekt ) στο Βερολίνο. Ξεκινήσαμε με έναν περίπατο – ξενάγηση σε τοποθεσίες που συνδέονται με παραμύθια, o οποίος ολοκληρώθηκε στο μουσείο κουκλοθέατρου Neukölln.
Στη συνέχεια, αρχίσαμε να κατασκευάζουμε το εργαστήριό μας, στο Theaterhaus στη Wallstrasse. Κάθε μέρα δουλεύαμε μαζί, λέγοντας παραμύθια ο ένας στον άλλον, κάνοντας ασκήσεις και δημιουργώντας κούκλες. Οι μικρές κούκλες κάπως, με μαγικό τρόπο, αναδύονται μέσα από τα χέρια μας, παρότι κανένας από εμάς εκτός από την Silvana, δεν έχει εμπειρία σε αυτό. Τις δημιουργούμε από μπουκάλια, χαρτί υγείας και κουζίνας, χαρτοταινία, ύφασμα και ΠΟΛΛΗ σιλικόνη!
Επισκευθήκαμε τη Σχολή Σύγχρονου Κουκλοθέατρου της Ακαδημίας Ernst Busch, όπου παρακολουθήσαμε τρεις παραστάσεις, επίδοξων σπουδαστών κούκλας – κουκλοθεάτρου. Μάθαμε ότι το «λιγότερο είναι περισσότερο», κάτι που φαίνεται να είναι το σύνθημα της εποχής μας. Η ακρίβεια μετράει, η καινοτομία μπορεί να βρεθεί ακόμα και σε έναν ψηλό προβολέα ή σε μια πραγματικά αργή κίνηση.
Και τώρα … πίσω στις μαριονέτες μας!
Μετά από έξι ημέρες εργασίας, ζούνε και πειραματίζονται μαζί μας, αλλά και μεταξύ τους. Να η Shahmaran το πλάσμα με τα διπλά χαρακτηριστικά και η φοβερή μητέρα της Εκάβη. Μαζί τους και ο Pirimpimpim ο αφηγητής και το πνεύμα του δάσους η Γιαγιά. Στη συνέχεια, υπάρχουν ο ασβός και το ρακούν, ένας μετανάστης λύκος και η June η χήνα. Υπάρχουν και η θεατρικά θλιμμένη Πριγκίπισσα και ο μικρός Πρίγκιπας του Saint-Εxupery, ο Argie και ο διάσημος γελωτοποιός Backpack.
Είναι εκπληκτικό το πως οι επισκέψεις προκάλεσαν εξαιρετικά διαφορετικές ιδέες για τις κούκλες του κάθε συμμετέχοντα. Έχουμε κούκλες από ύφασμα και ξύλο, κούκλες που παίζονται με τα δάχτυλα, εκείνες που έχουν μισό σώμα, χειρός, άκαμπτες και μία μαριονέτα. Όλες έχουν τον δικό τους χαρακτήρα, ο οποίος ήδη “παραβιάζει” ανησυχητικά τον χαρακτήρα των κουκλοπαίκτων τους.
Ενώ η Elettra περπατάει γύρω-γύρω με την κούκλα της, τον Pirimpimpim, και ονειρεύεται το σενάριο, οι υπόλοιποι, τις τελευταίες ώρες πριν την ολοκλήρωση της πρώτης ανταλλαγής μας, δουλεύουμε σκληρά γύρω από το πιστόλι σιλικόνης. Και ύστερα, μια πρωινή παράσταση στο θέατρο Charlottenburg με το έργο «Peter and the Wolf» μας θυμίζει το ακροατήριό μας, δηλαδή τα παιδιά και το παιδί μέσα μας.
Και τώρα … Έξι ημέρες αργότερα στη θεατρική σκηνή, Fabrica Theater Stage.
Εκεί βρισκόμαστε με τις κούκλες μας και με έτοιμο το σενάριο για τη πρώτη ανάγνωση. Η Elettra κατάφερε να κάνει το θαύμα και ενσωμάτωσε όλους τους χαρακτήρες σε ένα έργο, το οποίο μας οδηγεί σε μια μακρινή γη και στο κοντινό της δάσος των ζώων.
Ξεκινάμε με ξερή ανάγνωση στη μαύρη σκηνή του θεάτρου. Στη συνέχεια αναδύεται το σκηνικό. Μεγάλες πλάκες από ντάου, μαχαίρια, χρώματα και να που το κάστρο στέκεται. Όμως προκύπτουν και άλλες ανάγκες: τρία δέντρα από χαρτόνι χρειάζεται να κρύψουν πέντε ανθρώπους, Έτσι λοιπόν, μαθαίνουμε να «εξαφανιζόμαστε» πίσω από τη μαριονέτα μας, ενώ είμαστε πλήρως εκτεθειμένοι στο κοινό – Αισθανόμαστε αμηχανία. Θα γίνει πιστευτό;
Για να το ανακαλύψουμε, θα επισκεφθούμε το Θέατρο της Κούκλας στα Πατήσια, όπου ο Τάκης και η Μίνα Σαρρή μας παρουσιάζουν τις παραστάσεις κουκλοθεάτρου τους από το 1978. Μαζί με την κόρη τους, μας δίνουν μια ιδιωτική παράσταση του Pinocchio σε μια σύγχρονη ερμηνεία του ίδιου του Τάκη. Το θέαμα είναι θαυμάσιο και ξανά, γινόμαστε κι εμείς παιδιά. Κάποιοι από εμάς κλαίνε. Στη συνέχεια οι οικοδεσπότες κουκλοπαίκτες συζητούν λεπτομερώς μαζί μας για τις κούκλες μας. Μία από αυτές – το ρακούν – προκαλεί ακόμη και ζήλια στον επαγγελματία κουκλοπαίκτη. Μία άλλη – ο Backpack ο γελωτοποιός- μια ολόισια κούκλα από ένα και μόνο μπουκάλι, με ένα σακίδιο πλάτης- τους αφήνει κάπως σαστισμένους. Πώς να την κατευθύνεις αυτήν; Η κουκλοπαίκτης του Backpack δεν εκπλήσσεται καθόλου. Οι κουκλοπαίκτες απολαμβάνουν την πριγκίπισσα διπλής όψης προσώπου, από ρολά χαρτιού. Αφιερώνουν χρόνο και σκέψη σε κάθε μία από τις δημιουργίες μας, βοηθούν με καλές συμβουλές και με κάποιο τρόπο μας μεταφέρουν το μαγικό τους άγγιγμα. Στο τέλος, ο λύκος μας συνεργάζεται με τον λύκο του Τάκη, σε μια μάχη καλού και κακού. Μας δίνουν τους τρεις βασικούς κανόνες.
Μη κινείστε ποτέ χωρίς λόγο, βρείτε ωραίες κινήσεις για να εκφράσετε τη ζωή της κούκλας ακόμα κι όταν απλά στέκεται.
Κινηθείτε, σταματήστε, μιλήστε ξεχωριστά. Κάνετε παύσεις.
Γίνετε η σκιά της κούκλας σας.
Στο δε εργαστήρι του Στάθη Μαρκόπουλου κατανοήσαμε το άνοιγμα που μπορεί να δημιουργήσει μία κούκλα και πως από πάντα ήθελαν και προσπαθούσαν οι άνθρωποι να δώσουν ψυχή στα αντικείμενα. Αυτό το συμπλήρωσε και η επίσκεψή μας στο μουσείο κουκλοθεάτρου της ΜαιρηΒή, όπου κάναμε ένα πανέμορφο ταξίδι μέσα από τα μάτια του κουκλοπαίκτη και φίλου της, Michael Meschke. Ένα ταξίδι που αξίζει να κάνουν όλοι.
Και τώρα … η παράσταση
Η Fabrica Athens έχει μια αήττητη επαγγελματική τακτική. Η αφίσα έχει σχεδιαστεί πριν από την ανταλλαγή, η ημερομηνία της παράστασης έχει καθοριστεί από νωρίς και έχει διαδοθεί στο διαδίκτυο. Αλλά και πάλι … ξεκινάει 11 π.μ.! Κυριακή πρωί – ποιος θα έρθει σε μια τέτοια παράσταση; Έξι μέρες αργότερα στεκόμαστε νευρικά μεταξύ των σκηνικών, περιμένοντας το κοινό μας. Στη συνέχεια, το δωμάτιο γεμίζει, είμαστε sold out. Ας ξεκινήσει η παράσταση … Φωτογραφίες …
Το κουκλοθέατρο ως μέθοδος μη τυπικής μάθησης ήταν ο στόχος της ανταλλαγής μας. Μάθαμε πως να αξιοποιούμε τη θάλασσα των μεγάλων, ζωντανών παραδόσεων του κουκλοθεάτρου της Γερμανία και της Ελλάδας. Αυτό μας έκανε να νιώσουμε σεβασμό και ταπεινότητα. Είδαμε φοιτητές με πολυετή εμπειρία και συναντήσαμε κουκλοπαίκτες με δεκαετίες εμπειρίας. Όμως, η χαρά τους μέσα στην τέχνη τους ήταν η ίδια. Από την άλλη, και εμείς από την μεριά μας κάναμε όλη την διαδρομή: από την ιδέα, στην υλοποίησή της με τα χέρια μας, το σκηνικό, η χορογραφία, το έργο και οι κούκλες μας να αδράζουν την στιγμή και να ζωντανεύουν πραγματικά. Η σοβαρότητα και η συγκέντρωση των συμμετεχόντων ήταν μεγάλη, καθώς και η δημιουργικότητα και χειροτεχνία θεραπεία για την ψυχή. Βάλαμε ζωή μέσα σε πράγματα και οι κούκλες μας μας δώσανε πίσω την αγάπη τους. Μία πολύ συναισθηματική διαδικασία που θέλουμε να μοιραστούμε.
Και τώρα… τα Youth Exchanges …
